کارگردان فیلم مستند «نامش زن» به عنوان تنها اثر مربوط به جنگ دوازده روزه بخش مستند بلند نوزدهمین جشنواره بین المللی «سینما حقیقت» با انتقاد از ناکافی بودن بودجه نهادهای فرهنگی و دولتی برای ساخت آثار مستند اظهار داشت: برای بار هزارم میگویم که بهنظر من بزرگترین معضل سینمای مستند ایران، نبود بودجههای درست و کافی است؛ مسئلهای که مهمترین مانع پیش روی مستندسازان به شمار میآید. واقعیت این است که منابع مالیای که برای تولید مستند در نظر گرفته میشود، در مقایسه با بودجهی فیلمهای داستانی عملاً به یک شوخی مضحک شبیه است.
وی افزود: این فاصله فقط عددی نیست، بلکه در نگاه و رویکرد هم وجود دارد؛ گویی مستند هنوز بهعنوان کاری جدی، ضروری و حرفهای به رسمیت شناخته نمیشود. در حالی که مستندساز بیشترین ریسک و فشار را تحمل میکند، کمترین امکانات را دریافت میکند و همین مسئله فرایند تولید را به کاری فرسایشی و گاهی حتی ناممکن تبدیل کرده است.
ماوتی در خصوص ضرورت تقویت «مستند بحران» تصریح نمود: مستند بحران صرفاً یک ژانر نیست و نوعی مسئولیت اجتماعی است. هر جامعهای باید بتواند لحظههای آسیب، آشفتگی و ناپایداری خود را ثبت کند تا بعدها امکان فهم این فراهم شود که دقیقاً چه گذشته است. در جریان بحران دوازدهروزه، آنچه بهوضوح مشخص شد این بود که هیچ حمایت حقوقی مشخصی از مستندسازان وجود ندارد، سازوکارهای روشن و کارآمدی برای مجوزگیری تعریف نشده و در چنین شرایطی مستندسازان عملاً در جایگاه تهدید تلقی میشوند.
این مستندساز با بیان این مطلب که صادقانه بگویم، طی جنگ دوازده روزه مستندسازان تقریباً هیچ جایگاهی در میدان نداشتند؛ بیان کرد: در حالی که ما مانده بودیم و خطر را به جان میخریدیم تا روایت بسازیم، امکان ساختن عملاً از تقریباً همه گرفته شده بود. نهتنها مسیر برای مستندسازان باز نبود، بلکه حتی بسیاری از ارگانها هم قادر به دریافت مجوز نبودند. حضور دوربین، حتی صرفاً برای ثبت واقعیت، بهعنوان نوعی تهدید تلقی میشد.
«ماریا ماوتی» در پایان این گفت و گو خاطرنشان ساخت: در مورد فیلم خود ما نیز دلیل اصلی امکان تولید پروژه، پیگیریهای بسیار گسترده و شبانهروزی مرکز گسترش بود؛ در غیر این صورت، در عمل هیچ امکانی برای تولید وجود نداشت. همین وضعیت بزرگترین زنگ خطر است: زمانی که در میانهی یک بحران واقعی، ثبت حقیقت محدود شود، جامعه در آینده چیزی جز روایتهای ناقص، خاطرات پراکنده و روایتهای سانسورشده در اختیار نخواهد داشت.
ارسال نظر